استیبلکوین مصنوعی چیست؟
استیبلکوینها ارزهای دیجیتالی هستند که قیمت ثابتی دارند و معمولاً به دلار آمریکا متصل میشوند. مثلاً USDT (تتر) و USDC دو نمونه معروف هستند که همیشه ۱ دلار ارزش دارند، چون پشتوانهشان پول نقد یا داراییهای سنتی است.
اما یک مشکل این است که این استیبلکوینها وابسته به بانکها و سیستم مالی سنتی هستند. وقتی بانک Silicon Valley در سال ۲۰۲۳ ورشکست شد، قیمت USDC برای مدتی کمتر از ۱ دلار شد و باعث ترس و وحشت شد.
برای حل این مشکل، پروژههایی مثل Ethena تلاش میکنند استیبلکوینهای مصنوعی بسازند که وابسته به بانکها نباشند. استیبلکوین مصنوعی از روشهای هوشمندانه و مالی استفاده میکند تا قیمتش روی ۱ دلار باقی بماند، بدون اینکه به دلار واقعی متصل باشد.
Ethena و استیبلکوین USDe چگونه کار میکند؟
Ethena یک استیبلکوین به نام USDe ایجاد کرده که مثل یک نسخهی هوشمند و دیجیتالی دلار است. اما چطور؟
-
پشتوانهی USDe ترکیبی از دو چیز است:
- نصفش از رمزارزهای واقعی مثل بیتکوین (BTC) و اتریوم (ETH) تشکیل شده است.
- نصف دیگرش از معاملات شورت (short) روی قراردادهای دائمی USDT-margined تشکیل شده است.
-
چرا این ترکیب باعث ثبات قیمت میشود؟
- هر ۱ واحد USDe همیشه ۱ دلار ارزش دارد، حتی اگر قیمت بیتکوین و اتریوم بالا یا پایین برود، چون از ترکیب معاملات نقد و معاملات آتی استفاده میکند.
- درآمد USDe از دو منبع تأمین میشود:
- نرخ تأمین مالی (Funding Rate): در معاملات آتی، همیشه یک طرف باید به طرف دیگر پول پرداخت کند. چون اکثر مردم در بازار کریپتو بیشتر موقعیتهای لانگ (خرید) دارند، کسانی که موقعیت شورت دارند (مثل Ethena) سود میکنند.
- پاداش استیکینگ روی اتریوم
پس Ethena هم یک استیبلکوین است و هم سود میدهد. اما این روش بدون ریسک نیست!
مشکل بزرگ: اگر تتر (USDT) سقوط کند چه میشود؟
Ethena به USDT وابسته است. یعنی اگر روزی تتر سقوط کند (depeg شود) و قیمتش کمتر از ۱ دلار شود، Ethena هم با مشکل جدی روبهرو میشود.
مثال ساده:
- فرض کن قیمت بیتکوین ۵۵,۰۰۰ دلار است.
- Ethena یک موقعیت شورت روی بیتکوین باز کرده که ارزش آن ۵۵,۰۰۰ USDT است.
- حالا فرض کن USDT از ۱ دلار به ۰.۸۰ دلار سقوط کند.
- این یعنی Ethena در معاملات خود ۲۰٪ ضرر میکند و کاربران آن، بخشی از داراییهای خود را از دست میدهند.
پروژههای جایگزین برای استیبلکوین مصنوعی
Ethena تنها پروژهای نیست که روی این ایده کار میکند. پروژههای دیگری هم هستند که سعی دارند ریسکها را کاهش دهند:
-
Aegis.im
- استیبلکوین USDa را ساخته که مثل USDe است، اما بهجای USDT از قراردادهای بیتکوین (BTC-margined contracts) استفاده میکند.
- این روش باعث میشود که وابستگی به بانکها و استیبلکوینهای سنتی کمتر شود.
-
DWF Labs
- قصد دارد یک استیبلکوین با پشتوانهی ترکیبی از USDT، USDC، DAI و رمزارزهای دیگر ایجاد کند.
- این کار باعث کاهش وابستگی به یک دارایی خاص (مثل USDT) میشود.
-
Elixir
- استیبلکوین deUSD را ایجاد کرده که کاملاً وثیقهگذاری شده است و از داراییهای stETH و sDAI استفاده میکند.
- این پروژه به بازارهای استیبلکوین در شرایط بحران مقاومتر است.
نتیجهگیری: آیا Ethena آینده دارد؟
بازار استیبلکوینهای مصنوعی در حال رشد است، چون مردم میخواهند هم پولشان ثابت بماند و هم سود بگیرند. Ethena ثابت کرده که این امکان وجود دارد، اما ریسک بزرگی در وابستگی به USDT دارد.
پیشبینی آینده:
- اگر USDT بدون مشکل باقی بماند، Ethena میتواند به رشد خود ادامه دهد.
- اگر USDT سقوط کند، Ethena هم با بحران جدی مواجه میشود.
- پروژههایی که وابستگی کمتری به داراییهای سنتی داشته باشند، احتمالاً در آینده موفقتر خواهند بود.
✅ در نهایت، آیندهی استیبلکوینهای مصنوعی به این بستگی دارد که کدام پروژه بتواند تعادل درستی بین "سوددهی"، "غیرمتمرکز بودن" و "امنیت" برقرار کند.
نظرات گذشته