در رمان نخست کورت وونهگات با نام «بازیکن پیانو»، نویسنده آمریکایی تصویری از دنیایی آخرالزمانی ارائه میدهد که در آن اتوماسیون همه شغلها را گرفته است — حتی شغل آرایشگران. این کتاب جایگاه نویسنده را درباره ماشینها و تأثیرشان روی اشتغال کاملاً مشخص میکند.
بیش از ۷۰ سال پس از انتشار این کتاب، عموم مردم هوش مصنوعی را بهعنوان قاتل جدید شغلها میبینند. مرکز تحقیقات Pew نشان داد که ۶۴ درصد مردم فکر میکنند هوش مصنوعی طی ۲۰ سال آینده به کاهش شغلها منجر میشود، اما فقط ۳۹ درصد کارشناسان با این نظر موافقند.
حدود سه چهارم بزرگسالان و متخصصان آمریکایی هر دو معتقدند شغلهایی مانند صندوقداران فروشگاه (کَشِیرها) طی ۲۰ سال آینده در خطرند. نیمی یا بیشتر نیز همین نظر را درباره خبرنگاران، مهندسان نرمافزار و کارگران کارخانه دارند.
۶۲ درصد کارشناسان پیشبینی کاهش شغلهای رانندگی کامیون به دلیل هوش مصنوعی را دارند، اما فقط ۳۳ درصد مردم با این دیدگاه موافقاند. آیا واقعاً اوضاع اینقدر تاریک است؟
یک مطالعه تأیید میکند که هوش مصنوعی بازار کار را تحت تأثیر قرار خواهد داد، اگرچه برخی صنایع و مناطق بیش از دیگران آسیب خواهند دید. این مطالعه همچنین میگوید هوش مصنوعی میتواند نقش مهمی در تشدید نابرابری درآمدی ایفا کند.
دارون عجماوغلو، اقتصاددان MIT، میگوید «ما تأثیرات منفی قابلتوجهی روی اشتغال یافتهایم»، اما در عین حال هشدار میدهد که این تأثیرات منفی ممکن است اغراقشده باشند.
در حالی که صنعت هوش مصنوعی ممکن است برخی شغلها را از بین ببرد، احتمالاً شغلهای زیادی ایجاد خواهد کرد که قبلاً حتی تصورشان هم ممکن نبود.
مطالعهای دیگر سه نوع شغل جدید مبتنی بر هوش مصنوعی را معرفی میکند: مربیان (trainers)، توضیحدهندگان (explainers) و پشتیبانان (sustainers).
ترس و نگرانی از جایگزینی همه شغلها توسط هوش مصنوعی، یک خطای اقتصادی ساده و صرف است. صنعت هوش مصنوعی فقط مربوط به ماشینها که با هم حرف میزنند نیست. هوش مصنوعی به انسانها نیاز دارد.
برای مثال، یادگیری تقویتی با بازخورد انسانی (RLHF) یک مدل پاداش است که هوش مصنوعی در حال آموزش را با سیاستهای شرکت هماهنگ میکند. انسانها در این بخش از صنعت هوش مصنوعی نقش عمیقی دارند و دادهها را قبل و بعد از آموزش مدلها به دقت تنظیم و ساختاربندی میکنند.
این مربیان (trainers) بخش حیاتی فرآیند تضمین کاهش خطا در پردازشگرهای زبان طبیعی و مترجمهای ماشینی هستند.
صنعت بازخورد انسانی به صورت صنعتی نیازمند تعداد زیادی نیروی انسانی است که به سوالات پاسخ دهند و به مدلهای هوش مصنوعی کمک کنند بهتر عمل کنند. این صنعت بازخورد انسانی و صنایع مشابه، نقش انسانها را در هوش مصنوعی ضروری کردهاند. شرکتهای هوش مصنوعی امروز به کمکهای زیادی برای برچسبگذاری دادهها نیاز دارند، زیرا مدلهایشان دادههای ساختاربندیشده را مصرف میکنند که در آن انسانها نقش بزرگی دارند.
صنعت بازخورد انسانی در سطح جهانی شغل ایجاد خواهد کرد، زیرا شرکتهای هوش مصنوعی به تنوع برچسبگذاران داده نیاز دارند. نمیخواهید فقط گروهی از افراد ساکن سانفرانسیسکو همه دادهها را برچسب بزنند — خروجیها به اندازه کافی خوب نخواهند بود. هوش مصنوعی باید نماینده همه باشد، نه جانبداری یک گروه محدود.
این صنعت به هر کسی که اینترنت دارد فرصت شغلی جدید میدهد که بتواند برای شرکتهای هوش مصنوعی داده برچسب بزند.
دیگر لازم نیست راننده اوبر یا دلیوری باشید. فقط کافی است گوشیتان را بیرون بیاورید و در هر زمان که خواستید به مدت چند دقیقه یا حتی چند ساعت به برچسبگذاری دادهها مشغول شوید. این میتواند به عنوان یک کار نیمهوقت یا حتی تماموقت درآمدزایی کند. هر کسی میتواند داده برچسب بزند و درآمد کافی داشته باشد.
هوش مصنوعی اولین تکنولوژی نیست که گفته میشود بازار کار را نابود خواهد کرد. وقتی فناوری جدیدی باعث تأثیر روی بیکاری میشود، معمولاً این تأثیر موقتی است.
برای مثال، بسیاری از مشاغل امروز مربوط به مهندسان نرمافزار است، در حالی که قبلاً میترسیدند نرمافزار بسیاری از مشاغل را خودکار کرده و جایگزین کند. اما صنعت نرمافزار در عوض مشاغل زیادی ایجاد کرد.
برای بخشهایی که هوش مصنوعی مشاغل را کاهش میدهد یا حذف میکند، مثلاً در حملونقل (تاکسیها، اوبرها و رانندگان کامیون)، این فناوری همچنین شغلهای جدیدی در همان حوزهها ایجاد خواهد کرد و امکان یادگیری مجدد تخصصهای جدید و امیدوارکنندهتر را آسان میکند.
چه کسی میخواهد در کارخانه و در معرض خطر ذوب آهن کار کند؟ اکنون رباتها و ماشینها این کار را انجام میدهند و این فرصت را برای انسانها فراهم کردهاند که به مشاغل جدیدی مشغول شوند که این فناوری ایجاد کرده است.
ما همچنان به انسانها برای انجام کارهای خلاقانه نیاز داریم، حتی وقتی ماشینها کارهای قابل خودکارسازی را بر عهده میگیرند. هوش مصنوعی باعث افزایش بیکاری نخواهد شد، بلکه تعداد زیادی شغل جدید، معنادار و پیش از این غیرقابل تصور ایجاد خواهد کرد.
نظرات گذشته