گزارش جدیدی از کارگروه اقدام مالی (FATF) که این هفته منتشر شد، نشان می‌دهد که تلاش‌های جهانی برای قانون‌گذاری دارایی‌های مجازی و ارائه‌دهندگان خدمات مربوط به آن پیشرفت کرده اما هنوز ناقص باقی مانده است؛ به‌ویژه اینکه استفاده غیرقانونی از استیبل‌کوین‌ها در سال ۲۰۲۵ به‌شدت افزایش یافته است.

در ششمین به‌روزرسانی هدفمند FATF درباره اجرای استانداردهای نظارتی، آمده است که ۷۳٪ از کشورهای بررسی‌شده، قوانین مربوط به “قانون مسافرتی” (Travel Rule) برای انتقال رمزارز را تصویب کرده‌اند، اما اجرای مؤثر آن همچنان محدود است.

از میان ۸۵ کشور دارای این قانون، نزدیک به ۶۰٪ هنوز هیچ‌گونه گزارش یا دستورالعملی درباره رعایت یا تخلف از آن منتشر نکرده‌اند.

سرقت بی‌سابقه و استیبل‌کوین‌های مجرمانه

در این گزارش به بزرگ‌ترین سرقت ثبت‌شده دارایی‌های دیجیتال در سال جاری نیز اشاره شده است: بازیگران کره شمالی حدود ۱.۴۶ میلیارد دلار از صرافی رمزارزی Bybit سرقت کرده‌اند.

FATF توضیح می‌دهد که هکرها از روش‌های مهندسی اجتماعی، و شبکه‌های پیچیده پولشویی شامل میکسرها، معامله‌گران OTC، و بیش از ۱۲۵٬۰۰۰ کیف پول اتریوم استفاده کرده‌اند. تنها ۳.۸٪ از وجوه سرقتی بازیابی شده‌اند که نشان‌دهنده دشواری شدید در رهگیری و بازگرداندن وجوه حاصل از جرایم رمزارزی است.

در مجموع، استیبل‌کوین‌ها اکنون به ابزار اصلی برای فعالیت‌های غیرقانونی زنجیره‌ای تبدیل شده‌اند، زیرا کارمزد پایین، تسویه‌حساب سریع و نقدشوندگی بالا دارند.

FATF به برآوردهای بخش خصوصی اشاره کرده که طی سال گذشته بیش از ۳۰ تریلیون دلار تراکنش با استیبل‌کوین‌ها انجام شده است. این حجم هم‌زمان با رشد کلاهبرداری‌های موسوم به “قصابی خوک‌ها” (pig butchering) و شبکه‌های حرفه‌ای کلاهبرداری با استفاده از چت‌بات‌ها و ویدیوهای دیپ‌فیک تولیدشده توسط هوش مصنوعی صورت گرفته است.

ضعف نظارت و نیاز به اقدام

با وجود این خطرات، تنها یک کشور به‌طور کامل با توصیه شماره ۱۵ FATF درباره نظارت بر دارایی‌های مجازی مطابقت دارد. حدود ۲۹٪ کشورها تا حد زیادی مطابقت دارند، در حالی که نیمی از آن‌ها فقط به‌صورت ناقص و ۲۱٪ اصلاً هم‌راستا نیستند.

FATF از دولت‌ها خواست تا فرایند صدور مجوز و ثبت‌نام برای ارائه‌دهندگان خدمات دارایی‌های دیجیتال (VASPs) را تسریع کنند، با نهادهای ثبت‌نشده برخورد قاطع داشته باشند و سامانه‌هایی برای نظارت بر پروژه‌های دیفای (DeFi) طراحی و اجرا کنند.

در این گزارش آمده است که تقریباً نیمی از رگولاتورها، پروژه‌های دیفای با تیم‌های کنترل قابل شناسایی را مشمول قوانین VASP می‌دانند، اما اجرای عملی این مقررات هنوز بسیار نادر است.

برنامه‌های آینده FATF

FATF اعلام کرده در سال آینده گزارش‌های هدفمند جداگانه‌ای درباره استیبل‌کوین‌ها، VASPهای خارج‌ازمرز و دیفای منتشر خواهد کرد. این نهاد هشدار داد که با نزدیک‌شدن استیبل‌کوین‌ها به پذیرش انبوه جهانی، نابرابری نظارت بین کشورها می‌تواند خطر تأمین مالی غیرقانونی را افزایش دهد و مانع هماهنگی بین‌المللی در واکنش به جرایم مالی شود.

به‌روزرسانی جامع بعدی درباره اجرای توصیه شماره ۱۵، برای سال ۲۰۲۶ برنامه‌ریزی شده است.