لیکوین هشدار روشنی به فعالان دنیای کریپتو داد: دوران کوین‌های واقعاً غیرمتمرکز، با عرضه منصفانه، بدون پیش‌استخراج (Pre-mine) و بدون سرمایه‌گذاری شرکت‌های VC که بر پایه اثبات کار (PoW) ساخته شدند، به پایان رسیده است. امروز با افزایش تمرکز و خطر حملات، انتخاب «پول آزادی» اهمیت بیشتری دارد.

لیکوین می‌گوید:
«دیگر عملاً غیرممکن است که یک ارز دیجیتال جدید مثل بیت‌کوین یا لایت‌کوین را با همان شرایط – یعنی غیرمتمرکز واقعی، بدون پیش‌استخراج، بدون دخالت VCها و با عرضه محدود – راه‌اندازی کرد و مطمئن بود که دچار نفوذ یا حمله نمی‌شود. آن فرصت از بین رفته است.»

چرا امنیت و غیرمتمرکز بودن مهم است: حمله به مونرو (Monero)

اتفاقات اخیر برای مونرو نمونه‌ای از این هشدار است. در تاریخ ۱۲ آگوست ۲۰۲۵، شبکه مونرو هدف یک حمله ۵۱ درصدی قرار گرفت؛ جایی که استخر ماینینگ Qubic بیش از نیمی از توان هش شبکه را در دست گرفت. این موضوع باعث شد ۶ بلاک دوباره سازمان‌دهی شوند و حدود ۶۰ بلاک دیگر بی‌اعتبار (orphan) شوند.

این اتفاق امنیت شبکه را به خطر انداخت، صرافی کراکن را مجبور کرد واریزهای مونرو را متوقف کند و قیمت مونرو را در یک هفته بیش از ۱۳٪ پایین کشید. این حمله نشان داد بلاکچین‌های PoW که اندازه کافی بزرگ نیستند (به‌خصوص آن‌هایی که روی حریم خصوصی تمرکز دارند و ماینرهای کمتری دارند) حتی اگر فناوری قدرتمندی داشته باشند، بازهم در برابر حمله آسیب‌پذیرند.

اثبات سهام (PoS) و خطر نفوذ

بیت‌کوین و لایت‌کوین همچنان وفادار به اصول اولیه PoW مانده‌اند، اما بسیاری از بلاکچین‌های جدید به Proof of Stake (PoS) روی آورده‌اند تا مصرف انرژی را کاهش دهند و سرعت تراکنش را بالا ببرند.

در PoS کاربران با استیک کردن توکن‌های خود شبکه را ایمن می‌کنند و پاداش می‌گیرند. اما مشکل اصلی PoS تمرکزگرایی است. طبق یک پژوهش دانشگاهی («تحلیل بازی‌وار از تمرکز در بلاکچین‌های PoS»)، تا جولای ۲۰۲۵ بیش از ۶۰٪ از اتریوم‌های استیک‌شده تنها در اختیار ۵ نهاد (مثل Lido و صرافی‌های بزرگ) بوده است.

این تمرکز باعث شد در رأی‌گیری‌های مربوط به ارتقا و تغییر پروتکل، عده کمی بتوانند تصمیم‌های مهم کل شبکه را کنترل کنند. در سولانا هم وضعیت مشابه است؛ تعداد محدودی از اعتبارسنج‌ها و سرمایه‌گذاران بزرگ قدرت اصلی را در اختیار دارند. چنین تمرکزی شبکه را در معرض خطر سانسور، فشارهای قانونی یا حتی حمله هماهنگ قرار می‌دهد.

در حالی که PoS از نظر مقیاس‌پذیری و انرژی بهینه است، اما سرنوشت شبکه به دست تعداد کمی از دارندگان بزرگ می‌افتد و همین آن را آسیب‌پذیر می‌کند؛ بر خلاف مدل توزیع‌شده و مقاوم PoW.