بیت‌کوین جمعه صبح به شدت کاهش یافت، پس از حملات شبانه اسرائیل به ایران، که جایگاه اخیر آن را به عنوان دارایی امن در نظر گرفته شده تضعیف کرد.

این دارایی دیجیتال پیشرو بیش از ۵ درصد سقوط کرد، از بالاترین قیمت محلی ۱۰۸,۰۰۰ دلار در پنجشنبه به حدود ۱۰۳,۰۰۰ دلار، در حالی که فعالان بازار به تشدید درگیری در خاورمیانه واکنش نشان دادند.

بازارهای نفت در پاسخ به این تحولات جهش کردند، به طوری که معیارهای نفت برنت و WTI هر کدام بیش از ۱۰ درصد افزایش یافتند.

تا زمان انتشار خبر، بیت‌کوین به طور جزئی به ۱۰۴,۱۶۵ دلار بازگشته است.

واکنش بیت‌کوین و بازار کلان به حملات اسرائیل به ایران (منبع: TradingView)

معامله‌گران به دلیل نگرانی از اختلال در زنجیره‌های تأمین در منطقه خلیج فارس غنی از انرژی، به ویژه در صورت انتقام‌جویی ایران علیه اسرائیل یا هدف قرار دادن مواضع نظامی آمریکا در عراق یا سوریه، این واکنش را نشان دادند. همچنین طلا با رشد حدود ۱ درصدی همراه بود، زیرا سرمایه‌گذاران به دنبال دارایی‌های سنتی برای حفظ ارزش بودند.

آنچه تاکنون می‌دانیم

ارتش اسرائیل اعلام کرد حملات موسوم به عملیات «شیر در حال صعود» چندین تأسیسات در سراسر ایران، از جمله پایگاه‌های نظامی و زیرساخت‌های غنی‌سازی اورانیوم در نطنز را هدف قرار داد.

طبق گزارش BBC، این حمله یکی از بزرگ‌ترین عملیات‌های نظامی در خاک ایران از زمان جنگ ایران و عراق محسوب می‌شود. رسانه‌های دولتی ایران تأیید کردند که چندین فرمانده ارشد از جمله فرمانده سپاه پاسداران حسین سلامی و دانشمند هسته‌ای فریدون عباسی کشته شده‌اند. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد در حال رصد سطح تابش و ایمنی بازرسان خود است.

مقامات اسرائیلی به دلیل انتظار واکنش تلافی‌جویانه حالت اضطراری اعلام کرده‌اند و به غیرنظامیان دستور داده‌اند در نزدیکی پناهگاه‌ها باقی بمانند. نخست‌وزیر نتانیاهو این حمله را دفاعی وجودی در برابر جاه‌طلبی‌های هسته‌ای ایران توصیف کرد، در حالی که وزیر دفاع اسرائیل، اسرائیل کاتز، آن را لحظه‌ای تعیین‌کننده در تاریخ کشور خواند.

پیامدهای مالی فوری بود. بازارهای سنتی با عدم اطمینان روبه‌رو شدند، شاخص‌های سهام در آسیا با کاهش باز شدند و دارایی‌های دفاعی شاهد ورود سرمایه بودند. افزایش قیمت نفت نگرانی‌هایی درباره فشارهای تورمی گسترده‌تر ایجاد کرد که می‌تواند سیاست‌های پولی اقتصادهای بزرگ را تحت تأثیر قرار دهد.

کاهش بیت‌کوین نشان‌دهنده همبستگی با دارایی‌های پرریسک در دوره‌های تنش ژئوپولیتیکی است. علی‌رغم روایت‌هایی که بیت‌کوین را به عنوان طلای دیجیتال معرفی می‌کنند، سقوط روز جمعه رفتار آن در مواجهه با بحران‌های جهانی پیشین را تداعی می‌کند، جایی که فشار نقدینگی و نوسانات غالب بر استدلال‌های حفظ ارزش می‌شود.

در ۲۴ ساعت گذشته بیش از ۱.۱ میلیارد دلار در بازار رمزارزها بر اثر شرایط جدید ژئوپولیتیکی نقد شده است.

این عدم تطابق ممکن است ناشی از تغییرات ساختاری در موقعیت‌های سرمایه‌گذاران باشد. پورتفولیوهای سازمانی که بیت‌کوین دارند معمولاً آن را در کنار دارایی‌های پرنوسان متعادل می‌کنند که در دوره‌های افزایش نوسان کاهش می‌یابند. در مقابل، کالاهایی مانند نفت به سرعت به تهدیدات واقعی عرضه واکنش نشان می‌دهند و در بحران‌ها کاربرد کوتاه‌مدت خود را تقویت می‌کنند.

این واکنش مجدداً تمرکز را به بلوغ بیت‌کوین به عنوان محافظ کلان اقتصادی باز می‌گرداند. طرفداران بلندمدت معتقدند عرضه محدود بیت‌کوین حفاظت در برابر کاهش ارزش پول فیات و مداخلات بانک‌های مرکزی فراهم می‌کند، اما شوک‌های ژئوپولیتیکی حاد همچنان نقش این دارایی را در پورتفولیوهای متنوع به آزمون می‌گذارند.

رهبران جهانی در بحبوحه نگرانی‌ها از تشدید بیشتر، به خویشتنداری فراخوانده‌اند. نخست‌وزیر بریتانیا، کیر استارمر، خواستار دیپلماسی شده و سازمان ملل نسبت به هدف قرار دادن تأسیسات هسته‌ای ابراز نگرانی کرده است. رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، اعلام کرد دولت او از قبل از برنامه‌های اسرائیل مطلع بوده اما در عملیات شرکت نداشته است. وزیر خارجه مارکو روبیو تأکید کرد که نیروهای آمریکایی در منطقه در حالت آماده‌باش هستند اما دخالتی ندارند.

با ادامه تنش‌ها، فعالان بازار به دقت اظهارات ایران، احتمال اقدامات تلافی‌جویانه و هرگونه تغییرات گسترده در بازارهای انرژی یا ارز را زیر نظر دارند. نتیجه این تحولات می‌تواند نیروهای منطقه‌ای و همچنین نگرش سرمایه‌گذاران به استراتژی‌های کاهش ریسک در دارایی‌های دیجیتال و سنتی را شکل دهد.

در حالی که نفت و طلا از نقش ذاتی خود در سناریوهای تنش ژئوپولیتیکی بهره‌مند شدند، افت بیت‌کوین حساسیت آن به پویایی نقدینگی و روان‌شناسی سرمایه‌گذار در میانه درگیری‌های نظامی را برجسته کرد.